Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (Ekuz): jak wyrobić kartę i na czym polega leczenie za granicą?

Planujesz wakacje w Chorwacji, city break w Rzymie, a może wyjazd na narty do Austrii? Zanim spakujesz walizki, upewnij się, że masz przy sobie dokument, który może okazać się ważniejszy niż paszport – Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). To Twój bilet do bezpłatnej opieki medycznej w razie nagłej choroby lub wypadku na terenie Europy.

W tym artykule przeprowadzimy Cię krok po kroku przez proces "zwiedzania" urzędowych ścieżek, aby zdobycie karty EKUZ było proste i szybkie.

Spis treści

• Czym jest EKUZ i dlaczego warto ją mieć?
• Gdzie obowiązuje Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego?
• Jak wyrobić kartę EKUZ? Plan działania krok po kroku
• Niezbędne dokumenty – co przygotować?
• Jak długo ważna jest karta EKUZ?
• O czym musisz pamiętać? Ograniczenia karty EKUZ
• Co zrobić, gdy zapomnisz karty, a potrzebujesz pomocy?
• Do pobrania: Niezbędne wnioski (PDF)

Czym jest EKUZ i dlaczego warto ją mieć?

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) to unijny dokument potwierdzający Twoje prawo do leczenia w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej w innym państwie członkowskim UE/EFTA na takich samych zasadach, jak jego obywatele.

Co to oznacza w praktyce? Jeśli podczas zagranicznego wyjazdu złamiesz nogę, dostaniesz zapalenia wyrostka lub nagle zachorujesz, dzięki karcie EKUZ otrzymasz niezbędną pomoc medyczną bez ponoszenia pełnych kosztów. Zapłacisz jedynie tyle, ile w danym kraju płaci osoba ubezpieczona (np. za wizytę u lekarza czy pobyt w szpitalu, jeśli takie opłaty obowiązują lokalnie). Karta jest bezpłatna i wydawana przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ).

Gdzie obowiązuje Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego?

Karta EKUZ jest honorowana we wszystkich krajach Unii Europejskiej oraz w krajach Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA). Oznacza to, że możesz z niej skorzystać w:

• Krajach UE: Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Włochy.
• Krajach EFTA: Islandia, Liechtenstein, Norwegia, Szwajcaria.
• Terytoriach zamorskich: np. na Maderze, Azorach, Wyspach Kanaryjskich, Reunion czy Gujanie Francuskiej.

Uwaga: Karta EKUZ nie obowiązuje w Monako, San Marino czy Watykanie.

Jak wyrobić kartę EKUZ? Plan działania krok po kroku

Wyrobienie karty jest prostsze, niż myślisz. NFZ udostępnia kilka ścieżek, dzięki czemu możesz wybrać najwygodniejszą dla siebie opcję.

Metoda 1: Online – najszybciej i najwygodniej (przez IKP lub ePUAP)

To zdecydowanie najlepsza opcja, jeśli cenisz sobie czas i wygodę.

• Przez Internetowe Konto Pacjenta (IKP):
  1. Zaloguj się na swoje IKP na stronie pacjent.gov.pl.
  2. Wejdź w zakładkę „Moje konto”.
  3. Na dole strony znajdź sekcję „Twoja karta EKUZ” i kliknij „Złóż wniosek”.
  4. Wybierz, dla kogo składasz wniosek (dla siebie, dla dziecka) i wypełnij krótki formularz.
  5. Wybierz sposób odbioru: pocztą na wskazany adres lub osobiście w oddziale NFZ.
  6. Gotowe! Status wniosku możesz śledzić na swoim IKP.
• Przez ePUAP:
  1. Zaloguj się na platformie ePUAP.
  2. Wybierz opcję „Sprawy ogólne” -> „Pisma do urzędu”.
  3. Znajdź właściwy oddział NFZ jako adresata.
  4. Dołącz wypełniony i podpisany (Profilem Zaufanym) wniosek o wydanie EKUZ. Wniosek możesz pobrać ze strony NFZ.

Metoda 2: Osobiście w oddziale NFZ

Jeśli wolisz załatwiać sprawy tradycyjnie, możesz udać się do dowolnego oddziału wojewódzkiego lub delegatury NFZ.

1. Pobierz i wypełnij wniosek (dostępny na stronie NFZ lub na miejscu w oddziale).
2. Zabierz ze sobą dokument tożsamości.
3. Złóż wniosek u pracownika.

Zazwyczaj kartę EKUZ otrzymasz od ręki! To idealne rozwiązanie dla zapominalskich, którzy potrzebują dokumentu tuż przed wyjazdem.

Metoda 3: Tradycyjną pocztą lub e-mailem

Możesz również wysłać wniosek do swojego oddziału NFZ.

• Pocztą tradycyjną: Wydrukuj, wypełnij i podpisz wniosek, a następnie wyślij go na adres właściwego oddziału NFZ.
• Pocztą elektroniczną (e-mail): Pobierz wniosek, wypełnij go, zrób skan podpisanego dokumentu i wyślij na adres e-mail oddziału NFZ. Adresy znajdziesz na stronach internetowych poszczególnych oddziałów.

Pamiętaj, że w tych przypadkach musisz doliczyć czas na przesyłkę i rozpatrzenie wniosku.

Niezbędne dokumenty – co przygotować?

Podstawowym dokumentem jest wniosek o wydanie EKUZ. W większości przypadków (wyjazd turystyczny) to jedyny dokument, jakiego potrzebujesz. W specyficznych sytuacjach (np. wyjazd do pracy, status ucznia lub studenta) mogą być potrzebne dodatkowe załączniki potwierdzające Twoje uprawnienia. Wszystkie wzory wniosków i oświadczeń znajdziesz na oficjalnej stronie NFZ.

Jak długo ważna jest karta EKUZ?

Okres ważności karty zależy od Twojego statusu ubezpieczenia.

Kategoria osób	Okres ważności karty
Emeryci	20 lat
Osoby zatrudnione, prowadzące działalność gospodarczą, pobierające zasiłek/świadczenie przedemerytalne	3 lata
Dzieci i młodzież (do 18. roku życia)	Do ukończenia 18 lat
Studenci zgłoszeni do ubezpieczenia	Do ukończenia 26 lat (lub do końca semestru/roku akademickiego)
Osoby bezrobotne zarejestrowane w urzędzie pracy	2 miesiące

O czym musisz pamiętać? Ograniczenia karty EKUZ

Karta EKUZ to nie to samo co ubezpieczenie turystyczne. Ważne jest, aby znać jej ograniczenia.

• Tylko nagłe przypadki: EKUZ obejmuje tylko niezbędne i nieplanowane leczenie. Nie pokryje kosztów leczenia, jeśli celem Twojego wyjazdu jest skorzystanie z opieki medycznej za granicą.
• Tylko publiczna służba zdrowia: Karta działa wyłącznie w placówkach, które mają umowę z publicznym systemem opieki zdrowotnej danego kraju. Nie obejmuje leczenia w prywatnych klinikach.
• Koszty współpłacenia: Jeśli w danym kraju obywatele muszą dopłacać do leczenia, Ty również poniesiesz te koszty. EKUZ nie zwraca tych opłat.
• Koszty ratownictwa i transportu: EKUZ nie zawsze pokrywa koszty akcji ratowniczych (np. w górach) czy transportu medycznego do Polski.

Dlatego zawsze warto rozważyć wykupienie dodatkowego ubezpieczenia turystycznego, które zapewni szerszą ochronę, w tym pokrycie kosztów transportu medycznego, leczenia w placówkach prywatnych i OC.

Co zrobić, gdy zapomnisz karty, a potrzebujesz pomocy?

Jeśli jesteś już za granicą, zapomniałeś karty EKUZ, a potrzebujesz pilnej pomocy medycznej, nic straconego! Możesz wystąpić do NFZ o wydanie Certyfikatu Tymczasowo Zastępującego EKUZ. To jednorazowy dokument, który potwierdza Twoje prawo do leczenia. Wniosek o certyfikat możesz złożyć faksem, e-mailem lub przez IKP, a NFZ prześle go bezpośrednio do placówki medycznej, w której przebywasz.

Do pobrania: Niezbędne wnioski (PDF)

• Wzór wniosku o wydanie EKUZ na wyjazd turystyczny (PDF; 258.70 kB)
• Wypełniony wniosek o wydanie EKUZ na wyjazd turystyczny (PDF; 419.38 kB)
• Wzór wniosku o wydanie EKUZ w związku z wykonywaniem pracy (PDF; 290.34 kB)
• Wypełniony wniosek o wydanie EKUZ w związku z wykonywaniem pracy (PDF; 437.48 kB)
• Wzór upoważnienia do złożenia wniosku oraz odbioru EKUZ dla pełnomocnika (PDF; 191.39 kB)